Nagroda w konkursie jest zwolniona z podatku – czy zawsze? Kiedy naprawdę jest to możliwe?
W ostatnim czasie sądy administracyjne wydały kilka orzeczeń, z których wynika, że nagrody wydane w konkursie, które mają wartość mniejszą niż 200 zł są zwolnione z podatku dochodowego (PIT). I jak to w prawie bywa, zawsze jest jakieś „ALE”. Dlatego omówimy bliżej temat zwolnienia z podatku dochodowego od nagród w konkursach.
Ogólne reguły opodatkowania nagród w konkursach
Żebyście lepiej mogli zrozumieć nowe podejście sądów administracyjnych do zwolnień podatkowych od nagród w konkursach, najpierw przypomnijmy pokrótce, jakie są generalne zasady opodatkowania nagród w konkursach.
Nagrody w konkursach, które trafiają do osób fizycznych (np. konsumentów), podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem. Stawka podatku wynosi 10% wartości nagrody (w przypadku nagród rzeczowych powinna to być ich wartość rynkowa brutto), zaokrąglona do pełnej złotówki.
Przed wydaniem nagrody organizator (jako płatnik podatku) musi pobrać od zwycięzcy podatek (lub potrącić kwotę dodatkowej nagrody pieniężnej, jeśli taka została przewidziana w regulaminie konkursu) i wpłacić do swojego urzędu skarbowego. Po zakończeniu roku organizator powinien rozliczyć się z wszystkich pobranych i wpłaconych kwot podatku jedną, zbiorczą deklaracją podatkową PIT-8AR.
NASZA WSKAZÓWKA: często pytacie, jaką „rynkową wartość brutto nagrody” należy przyjąć w sytuacji, kiedy nagrody są kupowane ze zniżką. Czy jest to wartość nagrody przed rabatem, czy już po rabacie?
Za „cenę rynkową” rzeczy przyjmuje się cenę z faktury zakupowej organizatora (wydającego nagrodę). Jest to uzasadnione tym, że skoro za taką cenę organizator nabył towary, oznacza to, że jest to cena rynkowa. Innymi słowy, przyjmujemy tutaj perspektywę podmiotu, który kupuje nagrody, a nie tego, który je otrzymuje. Generalnie dla rozliczeń w PIT nie mają znaczenia obniżki cen w związku z hurtowym nabyciem rzeczy.
Zdarza się też, że dana nagroda nie jest dostępna na rynku, np. będzie dopiero wytworzona albo importowana. Wówczas jej wartość dla potrzeb podatkowych powinna zostać ustalona w porównaniu z innymi podobnymi produktami, przy uwzględnieniu również kosztów jej wykonania.
Prawo podatkowe przewiduje kwotowy próg zwolnienia dla nagród wydawanych w konkursach, ale powinniśmy traktować je jako wyjątek, a nie regułę. Wśród osób, które zajmują się organizowaniem konkursów panuje czasem przekonanie, że wszystkie nagrody poniżej 2.000 zł (dawniej – 760 zł) są zwolnione z podatku. Niestety, ale to błąd. Przepisy podatkowe dotyczące zwolnień w akcjach marketingowych (w tym konkursach) są tak skonstruowane, że w praktyce trzeba opodatkować wszystkie nagrody wydawane w większości konkursów.
To powszechne przekonanie o zwolnieniu z podatku dochodowego (PIT) wszystkich nagród w konkursach o wartości poniżej 2.000 zł (wcześniej – 760 zł) jest pokłosiem dawnej, wieloletniej praktyki organów podatkowych i sądów administracyjnych, która już od kilku lat nie jest aktualna. Podstawą prawną zwolnienia jest przepis art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT, który obecnie stanowi, że wolna od podatku dochodowego jest wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) (…) – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 2.000 zł.
Zdecydowaną większość konkursów lub innych akcji (zwłaszcza ogólnopolskich) przeprowadza się z wykorzystaniem mediów masowych, zwłaszcza Internetu (jest on uznawany za środek masowego przekazu). Niemal każda akcja promocyjna ma przecież własną, dedykowaną stronę internetową lub jest przeprowadza na Facebooku. Dlatego też niektórzy do dziś uważają, że zwolnienie ma zastosowanie przy każdym konkursie, o ile nagroda ma wartość nie wyższą niż 2.000 zł (dawniej – 760 zł).
I choć przepis się nie zmienił, to od kilku lat organy podatkowe i sądy administracyjne interpretują go inaczej. Uznają, że zwolnienie można zastosować tylko wówczas, gdy konkurs jest nie tylko emitowany przez środki masowego, ale także przez takie środki organizowany. „Organizowany”, tzn. organizatorem takiego konkursu musi być podmiot będący środkiem masowego przekazu (np. gazeta, stacja telewizyjna, stacja radiowa). Jeśli ten warunek nie jest spełniony – nie ma zwolnienia. Czyli każda nagroda w konkursie, nawet taka, której wartość wynosi poniżej 2.000 zł, podlega opodatkowaniu (nie dotyczy to tylko najdrobniejszych nagród o wartości poniżej 5 zł, od których zaokrąglona kwota podatku wyniesie 0 zł). Jeśli zatem nagrodą w konkursie jest np. bilet na koncert o wartości 250 zł, to jeśli organizatorem konkursu jest np. stacja radiowa, to nagroda ta będzie zwolniona z opodatkowania. Jeśli taki sam konkurs z taką samą nagrodą zorganizuje agencja marketingowa, nagroda będzie podlegała opodatkowaniu.
Kiedy można zastosować zwolnienie z podatku od nagród w konkursie o wartości do 200 zł – nowe podejście
Dla zastosowania tego zwolnienia kluczowe znaczenie mają dwa elementy: jaka jest wartość nagrody oraz kto przyrzeka i wydaje nagrody.
Jeśli chodzi o wartość nagrody, to zbyt wiele nie trzeba dodawać. Istotne, aby nie przekroczyła ona kwoty 200 zł brutto. W przypadku nagród, których jednostkowa wartość wynosi dokładnie 200 zł zwolnienie od podatku dochodowego nadal znajdzie zastosowanie.
Natomiast filarem nowego podejścia sądów administracyjnych do kwestii zwolnień podatkowych jest drugi element, czyli podmiot, który przyrzeka nagrody i jest prawnie odpowiedzialny za ich wydanie. I znów: przepisy podatkowe się nie zmieniły, ale jak widać zmieniła się ich interpretacja. Daje ona zupełnie nowe możliwości dla organizatorów konkursów – ale nie wszystkich.
W skrócie można powiedzieć, że doszło do zmiany kwalifikacji prawnej tych konkursów, w których nagrody wydaje bezpośrednio podmiot promujący swoje towary i usługi. Sądy uznały, że nagrody wydawane w takich konkursach należy bardziej traktować jako świadczenia wydawane na gruncie art. 21 ust. 1 pkt 68 a) ustawy o PIT. Dlatego też możliwe będzie w takiej sytuacji zastosowanie zwolnienia podatkowego z uwagi na wartość nagrody.
UWAGA: Nawet jeśli nagroda w konkursie będzie miała wartość mniejszą niż 200 zł, to i tak zwolnienia nie można zastosować w przypadku, gdy konkurs skierowany byłby do pracowników lub osób pozostających ze świadczeniodawcą (organizatorem) w stosunku cywilnoprawnym (np. zatrudnionych na umowie zlecenia).
W konsekwencji, nowe podejście nadal nie daje możliwości zastosowania zwolnienia od podatku dochodowego, jeśli organizacja konkursu w całości została zlecona innemu podmiotowi (np. agencji marketingowej). W tym przypadku nie znajdzie zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 68 a) ustawy o PIT, ponieważ nie będziemy mieli tożsamości podmiotu, który dokonuje nieodpłatnego świadczenia (wydaje nagrodę) i jednocześnie robi to w ramach własnych działań promocyjnych lub reklamowych. W takiej sytuacji świadczeniodawcą (wydającym nagrodę) jest agencja, która działa na zlecenie swojego klienta.
Dlatego jeśli jesteś accountem i Twoja agencja marketingowa otrzymała zlecenie całościowej organizacji konkursu, to pamiętaj – wszystkie nagrody w takich konkursach będą niemal na pewno podlegały opodatkowaniu i jako organizator musicie rozliczyć należny podatek. Jeśli nie chcecie, aby uczestnicy ponosili finansowy ciężar podatku, pamiętaj, aby w budżecie akcji dla klienta uwzględnić kwoty na pokrycie podatku.
Założenie, że w konkursach „wszystko, co poniżej 2.000 zł jest zwolnione z podatku” jest już mitem i czas go porzucić.
Z kolei założenie, że „nagrody poniżej 200 zł wydawane w konkursach są zwolnione od PIT” ma praktyczne znaczenie wówczas, gdy klient będzie prawnie odpowiedzialny za wydanie nagród. Oznacza to, że w sensie prawnym „przyrzeknie” nagrody w konkursie, czyli będzie sponsorem i zostanie to wyraźnie zastrzeżone w regulaminie. Jeśli jednak formalnie, jak to bywa zazwyczaj, organizatorem w całości pozostaje agencja, wówczas wszystko w praktyce pozostaje bez zmian.
