Jeśli w konkursie lub sprzedaży premiowej wydaje się nagrody osobom fizycznym, to podlegają one opodatkowaniu zryczałtowaną stawką 10% wartości nagrody, pobieranej i wpłacanej przez wydającego nagrody i to niezależnie od czy są one wydawane konsumentom, czy też przedsiębiorcom – wynika z ostatniego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 stycznia 2015 r. (sygn. II FSK 232/13).
Powyższe rozstrzygnięcie przypieczętowuje zmianę w orzecznictwie organów podatkowych w odniesieniu do sposobu rozliczania nagród w konkursach wydawanych osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą. Zmianę tę można było zaobserwować w indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego od około 2-3 lat.
Wcześniejsza praktyka organów podatkowych, w ślad za którą szli organizatorzy promocji dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, zakładała, że ponieważ dana osoba brała udział w akcji promocyjnej w związku z prowadzoną działalnością (chodziło np. o sprzedaż premiową dla podwykonawców budowlanych, zakupujących określone materiały wykończeniowe), to otrzymywane w nim nagrody stanowią – na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) – przychód z prowadzonej działalności. W związku z tym nagrody takie powinny być doliczane do ogółu przychód z prowadzonej działalności gospodarczej i rozliczane samodzielnie w taki sam sposób, jak pozostały przychód z tej działalności. Oznaczało to, że na organizatorze akcji promocyjnej, czyli co do zasady podmiocie wydającym nagrody, nie ciążyły żadne obowiązki podatkowe związane z wydaniem nagród w konkursie przedsiębiorcom.
Aktualne stanowisko organów podatkowych, potwierdzone przywołanym na wstępie wyrokiem NSA, zakłada zastosowanie do przedsiębiorców tych samych zasad rozliczania nagród, co w przypadku konsumentów (osobom fizycznym, nieprowadzącym działalności gospodarczej). Organizator jest w takim przypadku płatnikiem PIT od nagród wydawanych w konkursie lub sprzedaży premiowej. Jest odpowiedzialny za pobranie należnego podatku i wpłacenie go do swojego Urzędu Skarbowego oraz złożenie rocznej deklaracji według ustalonego wzoru (PIT-8AR). Przed wydaniem uczestnikowi nagrody pieniężnej w konkursie lub sprzedaży premiowej, organizator powinien potrącić z niej kwotę 10% jako zaliczkę na PIT. Z kolei przed wydaniem nagród rzeczowych, organizator winien pobrać od uczestnika należną kwotę zaliczki stanowiącą 10% wartości wydawanej nagrody rzeczowej.
NSA w przywołanym wcześniej wyroku zgodził się ze stanowiskiem wyrażonym wcześniej w tej sprawie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. III SA/Wa 203/12). Zdaniem sądu I instancji przepis art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, według którego z tytułu wygranych w konkursach lub nagród związanych ze sprzedażą premiową pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody, nie czyni rozróżnienia na osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz działalności takiej nieprowadzące. Zdaniem WSA w Warszawie gdyby ustawodawca chciał wyłączyć z zakresu stosowania art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT nagrody związane ze sprzedażą premiową, otrzymywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, uczyniłby to wyraźnie. Oznacza to, że w każdym przypadku wydawania nagród w konkursie lub sprzedaży premiowej osobie fizycznej (zarówno prowadzącej, jak i nieprowadzącej działalności gospodarczej), organizator jako podmiot wydający nagrodę powinien rozliczyć ją podatkowo jako płatnik, przy zastosowaniu zryczałtowanej stawki 10 %.
Powyższy wyrok, o ile wyznaczy stabilną linię orzeczniczą w sądach administracyjnych, powinien mieć bardzo istotne znaczenie dla agencji reklamowych i innych podmiotów będących organizatorami konkursów lub sprzedaży premiowych, w których uczestnikami są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Jeśli organizator jako płatnik PIT nie odprowadza za uczestnika należnego podatku (tzn. nie wykonuje swoich obowiązków płatnika), a pozostawia go uczestnikowi do samodzielnego rozliczenia jako przychód z prowadzonej działalności gospodarczej, naraża się na odpowiedzialność podatkową oraz karnoskarbową.